Cách đánh số và ghi bảng kê cho bản vẽ lắp

Việc đánh số vị trí chi tiết trên bản vẽ lắp được thực hiện sau khi đã hoàn chỉnh vẽ và kích thước cùng các yêu cầu kỹ thuật cho thiết bị lắp. Yêu cầu chính của việc đánh số chi tiết là không bỏ sót, hoặc chi trùng số, do đó đòi hỏi người thiết kế phải hiểu và nắm rất vững vật lắp. Nguyên tắc chung cho việc ghi số vị trí:

–   Con số vị trí được ghi theo mẫu sô’ TCVN 6-85, đặt trên giá ghi kích thước, luôn có vị trí nằm ngang.

–   Giá ghi kích thước nét liền đậm, đường dẫn là đường thẳng, đi từ chi tiết cần biểu diễn ghi số ra ngoài hình vẽ vật lắp. Các giá này có thể đặt thành cột, hàng thẳng đứng hoặc nằm ngang. Chữ số vị trí thường lớn là 1,5*2 lần chiều cao chữ số cùng khổ bản vẽ đó (H.513).

–   Phân bổ con số vị trí có thể thực hiện theo các cách:

• Theo một chiều (ví dụ thuận chiều kim đồng hồ) trên một hình biểu diễn và tiếp tục tăng cũng không đổi chiều ghi số trên hình biểu diễn kế tiếp.
• Theo một chiều nhưng lần lượt qua cả ba hình biểu diễn chính (nếu có). Trong cả hai trường hợp trên không cho phép đánh số lặp lại lần thứ hai (nếu phải ghi số chi tiết lần thứ hai, thì lần sau giá ghi số thứ tự được gạch 2 nét đậm song song nhau),
• Quy định ghi số vị trí các chi tiết thiết kế mới theo sản phẩm lắp, tiếp theo các chi tiết tiêu chuẩn, hoặc có sẵn, mua…
• Thông thường hiện nay ghi theo nguyên lý thứ tự làm việc của vật lắp (H.5.15) ví dụ bản vẽ phần kết cấu có trục số 1, lắp then với bánh răng số 2, toàn bộ cụm này được đỡ chặn gián tiếp qua hai nắp đậy số 3, 4. Các nắp ghép bằng vit vòng đệm vênh 5, 6 cùng với căn lá điều chỉnh số 7.
• Cho phép đánh số chi tiết theo dạng phân số khi chúng cùng nhóm lắp (có cùng đường trục lắp) liền kề nhau (H.5.16 và H.5.17).

Cách lập bảng thống kê chi tiết:

Sau khi chi tiết đã được đánh số thứ tự (vị trí) trên bản vẽ lắp, tiến hành lập bảng thông kê chi tiết theo tiêu chuẩn TCVN 3824-83 mẫu bảng kê và khung tên xem các hình 5.18 và 5.19 (dùng trong học tập môn học này).

Trên bản vẽ lắp bảng kê đặt ngay phía phải và trên khung tên, trường hợp chiều cao bảng kê vượt quá khổ giấy vẽ, cho phép dời sang ngay bên cạnh bảng chính (H5.14b).